60+, bizitza betearen bila

Sarrera

Beharrezkoa da pertsona guztiei eskaintzen dien ikuspegia hartzea, haien lan-egoera, generoa edo beste edozein baldintza kontuan hartu gabe, bizitzaren etapa berri hau ahalik eta ondoen bizitzeko berdintasunean prestatzeko aukera. 65 urtetik gorakoei sozialki esleitutako rolaren eraldaketak eta desgaitasunik gabeko bizi-itxaropenaren hazkundeak erretiro-adinetik haratago laguntzen jarraitzen duten pertsonen gizarte-potentziala zabaltzen dute. Horri esker, rol berriak har ditzakete eta ekintza-askatasun handiagoa lor dezakete, zahartzeko moduari erantzunez, hazkunde pertsonalarekin jarraituz eta komunitatearen eta gizartearen erabilerako jarduera berriak bultzatuz eta horietan parte hartuz.

Hori lortzeko, pertsona bakoitzaren interesak, balioak, trebetasunak eta gaitasunak identifikatu behar dira, pertsonalki eta sozialki hazten jarraitu ahal izateko eta bizitza betea bizi ahal izateko, bakoitzaren ibilbidearen eta inguruabarren arabera.

GizarteLAB bidea egiteko

GizarteLAB Gizarte Berrikuntzako programa bat da, Eusko Ikaskuntzak diseinatu eta garatua, gure gizarteek aurre egin behar dieten funtsezko trantsizioen erronken kudeaketari heltzeko. Programa gizarte-berrikuntzako sare gisa egituratzen da, herritarrek tokiko mailan ahalduntzea sustatzen duena, elkarlaneko gobernantza-prozesuen esparruan trantsizioak bultzatzeko (erakundeetan eta gizartean).

Testuinguru horretan, GizarteLabek adinekoen ikuspegi berri bat sendotzeko ekarpenak egin nahi ditu, haien aniztasuna kontuan hartuta eta norberaren bizi-ibilbidea diseinatzen eta komunitate-kultura indartzen lagunduko duten gaietan arreta jarrita.

Trantsizio-eskumenak garatzea eta Euskal Autonomia Erkidegoko herritarrak 60 urtetik aurrera gaitzea du helburu. GizarteLab programa norbanakoaren gaikuntzara eta esperientzia, ezagutza eta gizarte-erabilgarritasuna ekarriko duten komunitateak sortzera bideratuta dago.

Programa

Programari dagokionez, proiektu honek bi ordu eta erdiko lau modulu izan ditu Gernikan eta Gasteizen.
 

1 MODULUA: BIZITZA MAPAK (BIZITZAKO ETAPA BERRI BATERUNTZ)

Helburua: Parte-hartzaileei etapa berri batean aukera berriei dagokienez kokatzen laguntzea.

Metodologia:

• Aurkezpen teorikoa. Bizitzako etapa berri bat (Carlos Gutiérrez).
• Bakarkako lana. Etapa berria zer den hausnartzea eta baloratzea.
• Talde-lana, parte-hartzaile bakoitzaren "Justifikazioa", bizi-historien ikuspegitik egindako balorazioa.
• Adibide pertsonalak. Gai hau funtsezkoa da "taldea eta konfiantza" sortzeko. Talde bakoitzak bizitza-etapa berriei buruzko adostasuna lortzen du: azalpen teorikoaren, esperientzia pertsonalaren eta talde-konklusioaren araberako hiru gakoak identifikatzea.
• Sintesi kolektiboa: Talde bakoitzak hiru gakoak aurkezten ditu bizi-etapa berri bateranzko irrikziorako.

Lehen moduluaren emaitzak: Norberaren esperientziatik, bizi-etapa berria eta haren trantsizioak ulertzea.

2. MODULUA: ETORKIZUNEN DISEINUA (ZAHARTZEA ETA BIZITZA BETEA)

Helburua: bizitza osoko eredua barneratzea

Metodologia:

• Aurkezpen teorikoa: Bizitza Osoko Eredua (Elisabete Arrieta eta Xabier Garagorri)
• Bakarkako lana. Justizia soziala eta autoerrealizazioa lortzeko bete beharreko oinarrizko beharrizanak hausnartzea eta baloratzea.
• Talde-lana: Banakako balorazioari buruz, bizitza osoko eredua bultzatzeko hiru gakoak identifikatzea.
• Sintesi kolektiboa: Talde bakoitzak bizitza osoko eredua (etorkizunekoak) bultzatzeko hiru gakoak aurkezten ditu.

Bigarren moduluaren emaitzak: Bizitza osoko ereduaren ahuleziak eta indarguneak aztertzea, eguneroko bizitzan ezartzeko praktika errealaren ikuspegitik.

3. MUDULUA: IBILTORRIA (NOLA JARRI MARTXAN BIZITZA BETERAKO BIDEA)

Helburua: Bizitza osoko proiektuak diseinatzea komunitatean.

Metodologia:

• Aurkezpen teorikoa: bizi-proiektuei buruzko erakusketa (Monica Busto)
• Banakako lana: bizi-proiektuak eraikitzeko urratsak (kontzientzia hartzea, autodiagnostikoa, jomugak bistaratzea, bizitza osoko proiektua ezartzea).
• Talde-lana: banakako balorazioari buruz, bizitza betea garatzeko hiru gako identifikatzea, baldintza indibidualen arabera, eta hiru betekizun komunitario (nork eta nola lagun dezakeen bizitza osoko proiektu bat ezartzen).
• Sintesi kolektiboa: Talde bakoitzak bizitza osoko proiektu indibidualak eta laguntza komunitarioa dutenak bultzatzeko hiru gakoak aurkezten ditu (nork eta nola lagun dezakeen bizitza osoko proiektu bat ezartzen).

Hirugarren moduluaren emaitzak: Bizitza osoko proiektu bat erkidegoaren laguntzarekin ezartzeko gakoak aztertzea.

4. MODULOA: OINARRI INSTITUZIONALAK (ZER GIZARTE POLITIKA BIZITZA BETERAKO)

Helburua: Bizitza Betea bultzatzeko gizarte-politikako bost gomendio diseinatzea.

Metodologia:

• Aurkezpen teorikoa: bizitza osoko zerbitzu eta politika sozialen erakusketa (Laura Ona eta Nerea Llantada)
• Banakako lana: Bizitza Betea bultzatzen duten gizarte-politikako konpromisoei buruzko hausnarketa eta balorazioa.
• Talde-lana: Banakako balorazioari dagokionez, bizitza osoko gizarte-politikak bultzatzeko funtsezkoak diren hiru ekintzak lantzen dira taldean.
• Sintesi kolektiboa: Talde bakoitzak zerbitzu eta politika sozialetarako funtsezkoak diren hiru ekintzak aurkezten ditu

Laugarren moduluaren emaitzak: Gizarte-politikek eta -zerbitzuek bizi-eredu betea bultza dezaten funtsezkoak diren ekintzak gomendatzea.

Ondorioak

Erretiroa aldaketa eta egokitzapen etapa gisa aurkezten da, baina baita aukeraz beteriko fase gisa ere. Programan parte hartzen dutenek egiaztatu dute erretiroak lan-jarduera etetea dakarrela, eta, horrez gain, aldi horretan ere posible dela hazten jarraitzea, bai maila pertsonalean, bai profesionalean, bai eta gizarteari modu esanguratsuan laguntzen jarraitzea ere.

Proiektuaren ondorio nagusi gisa, nabarmendu du egokia dela erretiroko bizitza beterarekin lotutako alderdietan espezializatutako trebakuntza ematea. Adineko pertsonen kolektibo horrek trebetasun espezifikoak eskuratzeko gero eta interes handiagoa izateaz gain, gaikuntza-programen berariazko eskaera ere erakusten du, kalitate handikoak izateaz gain, parte-hartzaile bakoitzaren egoera indibidualera ia modu pertsonalizatuan egokitzen direnak. Pertsonalizazioa azpimarratzen duen enfasi horrek azpimarratzen du garrantzitsua dela hezkuntza-edukiak egokitzea pertsona bakoitzak lan egin osteko etaparako trantsizioan dituen esperientzia, asmo eta erronka bakanetara.

Horrela, alderdi orokorrei ez ezik, beren bizitzako aldi esanguratsu horretan murgiltzen direnen premia eta itxaropen bereziei arreta espezifikoa emango dieten prestakuntza-programak diseinatzearen eta eskaintzearen garrantzia nabarmentzen da.

Bizitza betearen kontzeptuari dagokionez, parte-hartzaileen interes nabarmena identifikatu da; hala ere, prozesuan zehar, muga objektibo batzuk azpimarratu dira eratutako lantaldeetan. Pertsona horiek erronka esanguratsuak erakutsi dituzte nahi duten bizitza eraikitzeko, beren gain hartzen dituzten zaintza-erantzukizun handiak direla eta, bilobei edo gurasoei dagokienez. Erantzukizun horiek eragin nabarmena izan dute parte-hartzaileek beren helburuak eta nahiak bilatzen denbora eta energia emateko duten gaitasunean, eta agerian utzi dute zaila dela familia-eskaerak orekatzea eta erretiroan bizitza betea bilatzea. Aurkikuntza horrek azpimarratzen du oso garrantzitsua dela zaintza-erantzukizunak eta bizi-etapa honetan osotasuna banaka bilatzea bateratzeko irtenbide praktikoei ekitea eta horiek aurkitzea, erantzukizun horiei datxezkien tentsioak aitortuz eta horiek gainditzeko estrategia zehatzak eskainiz.

Solasaldiak

laguntzaileak

PROIEKTU KUDEATZAILEA: 

Joseba BERGARETXE ZIPITRIA

Garapen Iraunkorreko Helburuekin bat datorren proiektua: